സൈനിക പ്രവർത്തികൾ വിളകളുടെയും ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളുടെയും പൂർണ്ണമായ നാശത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. ജനങ്ങൾ നിർബന്ധിത ജോലിയും പട്ടിണിയും മാത്രമല്ല, മാത്രമല്ല പകർച്ചവ്യാധികളും നേരിടേണ്ടി വന്നു. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിലും പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മുഗൾ പ്രഭുക്കന്മാരുടെ പലതരം ചാർട്ടറുകൾ കാര്യങ്ങൾ കൂടുതൽ വഷളായി. 1707 ഫെബ്രുവരി 20-ന് ഔറംഗസീബിൻ്റെ മരണശേഷം, ശക്തമായിരുന്ന മുഗൾ സാമ്രാജ്യം ഒരു ചീട്ടുകൊട്ടാരം പോലെ തകർന്നു.
ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചത് ഒരു രാജകീയ ചാർട്ടർ ആണ്
1600 ഡിസംബർ 31-ന് ലണ്ടനിലെ ഒരു ജോയിൻ്റ് സ്റ്റോക്ക് കമ്പനിയായിട്ടാണ്
കിഴക്ക്ഭാഗത്തെ ഡച്ച് മത്സരത്തെ ചെറുക്കാൻ വ്യാപാരികൾ ഒന്നിച്ചുണ്ടാക്കിയ കമ്പനി ആണിത്.
ഇംഗ്ലണ്ട് ന്റെ കിഴക്ക് ഭാഗത്തുള്ള എല്ലാ വ്യാപാരത്തിൻ്റെയും കുത്തക ഇതിന് ലഭിച്ചു.
മുഗൾ ചക്രവർത്തി ജഹാംഗീർ അവർക്ക് അനുമതി നൽകിയതിനെ തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഫാക്റ്ററി സൂറത്തിലാണ് സ്ഥാപിക്കുന്നത്. 1617-ൽ ജഹാംഗീർ
അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സഭയിൽ സർ തോമസ് റോയെ റസിഡൻ്റ് ആയി സ്ഥാനം ഏൽപ്പിച്ചു.
കമ്പനിയുടെ വളർച്ചക്ക്ഇത് കൂടുതൽ സഹായകമായി.
ക്രമേണ അതിൻ്റെ വ്യാപാര പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലേക്കും വ്യാപിപ്പിച്ചു, ബോംബെ, കൽക്കട്ട, മദ്രാസ് എന്നിവ ഉയർന്നുവരികയും പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ മൂന്ന് പ്രധാന കേന്ദ്രങ്ങളാവുകയും ചെയ്തു.
18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൻ്റെ മധ്യത്തിൽ ഇന്ത്യ മുഴുവൻ അതിൻ്റെ നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്നു.
പി.ജെ.മാർഷൽ അഭിപ്രായത്തിൽ, 1784 വരെ ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയ അധിനിവേശത്തിനായുള്ള ഒരു വ്യക്തമായ നയം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭാഗത്ത് നിന്നും ഉണ്ടായിട്ടില്ല എന്നാണ്.
പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ സാമ്രാജ്യത്വമെന്ന നിലയിൽ കമ്പനിയുടെ പ്രദേശിക വികാസം അങ്ങനെ തുടക്കം കുറിച്ചു.