കേന്ദ്ര ബജറ്റ് എന്താണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്?

👉 ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 112 അനുസരിച്ച്, ഒരു വർഷത്തെ കേന്ദ്ര ബജറ്റ് എന്നത്  (വാർഷിക ധനകാര്യ പ്രസ്താവന എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ആ വർഷത്തെ സർക്കാറിന്റെ  രസീതുകളുടെയും ചെലവുകളുടെയും പ്രസ്താവനയാണ്.

കേന്ദ്ര ബജറ്റ്, ഇടക്കാല ബജറ്റ്, അക്കൗണ്ട് വോട്ട് എന്നിവയിൽ വ്യത്യാസമുണ്ട്.

Annual Financial Statement:
ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന്റെ രസീതും ചെലവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.
ഇതിൽ കൺസോളിഡേറ്റഡ് ഫണ്ട്, കോണ്ടിജെൻസി ഫണ്ട്, പബ്ലിക് അക്കൗണ്ട് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു

വരുമാന രസീത്: ലഭിച്ച രസീതുകൾ സർക്കാരിന് വീണ്ടെടുക്കാൻ കഴിയില്ല

നികുതികളിലൂടെയും നികുതി ഇതര സ്രോതസുകളിലൂടെയും പലിശ, നിക്ഷേപത്തിന്റെ ലാഭവിഹിതം എന്നിവയിലൂടെ സർക്കാർ സ്വരൂപിക്കുന്ന വരുമാനം ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

വരുമാനച്ചെലവ്: ഭൗതിക അല്ലെങ്കിൽ സാമ്പത്തിക ആസ്തികൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനല്ലാതെ മറ്റ് ആവശ്യങ്ങൾക്കായി കേന്ദ്ര സർക്കാർ ചെലവഴിച്ച തുക.

സർക്കാർ വകുപ്പുകളുടെ പതിവ് പ്രവർത്തനത്തിനായി ചെലവഴിച്ച ചെലവുകൾ, സംസ്ഥാന സർക്കാരുകൾക്ക് നൽകുന്ന  ഗ്രാന്റുകൾ, കേന്ദ്ര സർക്കാരിന്റെ കടത്തിന് പലിശ അടയ്ക്കൽ തുടങ്ങിയവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു

🌷 മൂലധന രസീത്:

ബാധ്യത സൃഷ്ടിക്കുന്ന അല്ലെങ്കിൽ സർക്കാരിന്റെ സാമ്പത്തിക ആസ്തികൾ കുറയ്ക്കുന്ന രസീതുകൾ

റിസർവ് ബാങ്ക്, വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾ, മറ്റ് ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള വായ്പകൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു

വിദേശ സർക്കാരുകളിൽ നിന്നും അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനയിൽ നിന്നും ലഭിച്ച വായ്പകളും കേന്ദ്ര സർക്കാർ അനുവദിച്ച വായ്പകളുടെ തിരിച്ചടവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു

മൂലധന ചെലവ്:

കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഭൗതിക അല്ലെങ്കിൽ സാമ്പത്തിക സ്വത്തുക്കൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ സാമ്പത്തിക ബാധ്യതകൾ കുറയുന്നതിനോ കാരണമാകുന്ന സർക്കാർ ചെലവഴിക്കുന്ന ചെലവ്.

ഭൂമി, ഉപകരണങ്ങൾ, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ, ഷെയറുകളിലെ ചെലവ് എന്നിവയ്ക്കുള്ള ചെലവ് ഇതിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.

പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങൾ, സംസ്ഥാന, കേന്ദ്ര പ്രദേശങ്ങൾ എന്നിവയിലേക്കുള്ള കേന്ദ്ര സർക്കാർ മോർട്ട്ഗേജുകളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു

🌷കോർപ്പറേറ്റ് ടാക്സ് :

കമ്പനികളുടെ ലാഭത്തിന്റെ നികുതി

🌷 പ്രത്യക്ഷ നികുതി:

വ്യക്തിക്കും കമ്പനിക്കും നേരിട്ട് ചുമത്തുന്ന നികുതികൾ അതിൽ ആദായനികുതിയും കോർപ്പറേഷൻ നികുതിയും ഉൾപ്പെടുന്നു

🌷 പരോക്ഷ നികുതി

ചരക്കുകൾക്കും സേവനങ്ങൾക്കും ചുമത്തുന്ന നികുതികൾ സേവനനികുതി, എക്സൈസ് നികുതി, കസ്റ്റംസ് തീരുവ തുടങ്ങിയ നികുതികൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു

🌷 ഫിസ്കൽ പോളിസി( ധനനയം)

സർക്കാരിന്റെ നയം.

ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനും സ്വാധീനിക്കുന്നതിനുമായി ഒരു സർക്കാർ അതിന്റെ ചെലവുകളും നികുതി നിരക്കുകളും ക്രമീകരിക്കുന്ന മാർഗമാണ് ധനനയം

🌷 റവന്യൂ കമ്മി (Revenue Deficit)

റവന്യൂ രസീതുകളേക്കാൾ സർക്കാരിന്റെ അധിക ചെലവാണ് ഇത്

🌷 ധനക്കമ്മി( Fiscal Deficit)

വായ്പയെടുക്കൽ ഉൾപ്പെടെയുള്ള സർക്കാറിന്റെ മൊത്തം ചെലവും അതിന്റെ മൊത്തം രസീതുകളും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസമാണിത്

🌷 Primary Deficit

ധനക്കമ്മി - പലിശയടവ് = പ്രാഥമിക കുറവ്

🌷 നികുതിയേതര വരുമാനം

  നികുതി ഒഴികെയുള്ള സർക്കാരിന്റെ മറ്റ്  വരുമാനങ്ങൾ

നികുതിയേതര വരുമാനത്തിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങൾ:

  സംസ്ഥാനത്തിലേക്കുള്ള കേന്ദ്ര ഗ്രാന്റുകളെ നികുതിയേതര വരുമാനമായി കണക്കാക്കാം,

വിദേശത്തു നിന്നുള്ള സഹായം (വിദേശ സഹായം).

🌷 മൊത്ത ആഭ്യന്തര ഉത്പാദനം (GDP)

ഒരു നിർദ്ദിഷ്ട കാലയളവിൽ ഒരു രാജ്യത്തിനുള്ളിൽ നിർമ്മിച്ച എല്ലാ ഫിനിഷ്ഡ് ചരക്കുകളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും പണ മൂല്യം

🌷 സ്റ്റാറ്റ്യൂട്ടറി ലിക്വിഡ് റേഷ്യോ (SLR)

വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾ പണം, സ്വർണ്ണം, റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ അംഗീകൃത സെക്യൂരിറ്റികൾ എന്നിവയുടെ രൂപത്തിൽ തുക പരിപാലിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അത് എത്രത്തോളം എന്നുള്ളതാണ് സ്റ്റാറ്റ്യൂട്ടറി ലിക്വിഡ് റേഷ്യോ കൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്

🌷 ക്യാഷ് റിസർവ് റേഷ്യോ (CRR)

ക്യാഷ് റിസർവ് റേഷ്യോ എന്നത് ഉപഭോക്താക്കളുടെ മൊത്തം നിക്ഷേപത്തിന്റെ ഒരു നിശ്ചിത ഭാഗമാണ്.

ഈ തുക വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾ കരുതൽ ധനമായി അല്ലെങ്കിൽ സെൻട്രൽ ബാങ്കിൽ നിക്ഷേപമായി സൂക്ഷിക്കണം.

ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ സെൻട്രൽ ബാങ്കിന്റെ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾക്കനുസൃതമായാണ് CRR സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്

🌷 ഫണ്ട് അധിഷ്ഠിത വായ്പാ നിരക്ക്(Marginal Cost of Fund based Lending Rate (MCLR))

ഇതു ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ വായ്പാ നിരക്കിനേക്കാൾ താഴെയാണ്.

🌷 റിപ്പോ റേറ്റ് (RR)

ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ സെൻ‌ട്രൽ ബാങ്ക് (ഇന്ത്യയുടെ കാര്യത്തിൽ റിസർവ് ബാങ്ക്) വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾക്ക് വായ്പ നൽകുന്ന നിരക്കാണ് റിപ്പോ നിരക്ക്.

🌷 റിവേഴ്സ് റിപ്പോ റേറ്റ് (RRR)

രാജ്യത്തെ വാണിജ്യ ബാങ്കുകളിൽ നിന്ന് റിസർവ് ബാങ്ക് ഫണ്ട് കടം വാങ്ങുന്ന നിരക്കാണ് റിവേഴ്സ് റിപ്പോ നിരക്ക്

🌷 മൊത്ത വില സൂചിക (Wholesale Price Index)

ചില്ലറ വിൽപ്പന നിലയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള ഘട്ടങ്ങളിലെ ചരക്കുകളുടെ വിലയിലെ മാറ്റങ്ങൾ കണ്ടെത്തുന്ന  ഒരു സൂചിക - അതായത്, മൊത്തത്തിൽ വിൽക്കുകയും ഉപയോക്താക്കൾക്ക് പകരം  ബിസിനസുകൾക്കിടയിൽ വ്യാപാരം നടത്തുകയും ചെയ്യുന്ന ചരക്കുകൾ.

ഉപഭോക്തൃ വില സൂചിക ( Consumer Price Index)

ഗതാഗതം, ഭക്ഷണം, വൈദ്യ പരിചരണം എന്നിവ പോലുള്ള ഒരു ചരക്ക്

ചരക്കുകളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും വിലയുടെ ശരാശരി പരിശോധിക്കുന്ന അളവ്.

🌷 വിദേശ നിക്ഷേപകർ(Foreign Institutional Investor)

ഒരു നിക്ഷേപകൻ അല്ലെങ്കിൽ നിക്ഷേപ ഫണ്ട് നിക്ഷേപിക്കുന്ന രാജ്യത്തിന് പുറത്ത് ഒരു രാജ്യത്ത് രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുന്നു

🌷 ധന വ്യവസ്ഥ(Monetary Policy)

വളരെ ഹ്രസ്വകാല വായ്പയെടുക്കലിനോ പണ വിതരണത്തിനോ നൽകേണ്ട പലിശനിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ പണ അതോറിറ്റി സ്വീകരിക്കുന്ന നയം, പലപ്പോഴും പണപ്പെരുപ്പമോ പലിശ നിരക്കും ലക്ഷ്യമാക്കി വില സ്ഥിരതയും കറൻസിയിൽ പൊതുവായ വിശ്വാസവും ഉറപ്പാക്കുന്നു